Sigara veya alkol kaçakçılığı suçu Türk Ceza Kanunu kapsamında düzenlenmiş suçlardan olmayıp bu hususun düzenlenmesi için 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu çıkarılmıştır. Bu başlık kapsamında kaçakçılık suçunun konusunu meydana getiren unsurların tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler olması dolayısıyla uygulamaya gidilecek madde kanunun üçüncü maddesinin onuncu fıkrası olacaktır.
Sigara ve alkol kaçakçılığı suçu sigara, alkol veya tütün gibi maddelerin gümrük denetimine tabi olmaksızın yurtdışına çıkarılması veya ülkeye sokulması yolu ile gerçekleşir.
Sigara ve alkol kaçakçılığı suçu ile hakkında soruşturma başlatılan sanığın, ürünleri şahsi kullanım amacıyla bulundurduğu yönünde bir savunma yapması halinde kişisel kullanım miktarının tespit edilmesi gerekmektedir. Bu miktarın sınırları, somut olayın koşulları değerlendirilerek suç konusu malzemelerin cinsi, nitelikleri, miktarı da göz önünde bulundurulmak suretiyle belirlenecektir. Örneğin, 200 adet sigara kişisel kullanım miktarı kapsamında değerlendirilirken 20 kartonun üzerindeki kaçak sigaranın ticari amaç taşıyor olduğu kabul edilmektedir.
Alkol Ve Sigara Kaçakçılığı Suçunun Unsurları
Sigara ve alkol kaçakçılığı suçunun konusunu oluşturan malzemeler tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerdir. Kaçakçılık suçunun bu türü seçimlik hareketli suçlar kapsamında bulunmaktadır. Birden fazla seçimlik hareketin icra edilmesiyle suçun işlenmesi halinde fail hakkında tek bir kaçakçılık suçundan ceza verilmektedir.
Sigara Ve Alkol Kaçakçılığı Suçunun Cezası
Alkol, sigara, tütün veya tütün mamullerini gümrük işlemlerine tabi tutulmadan ülkeye sokan kişi üç yıldan on yıla kadar hapis veya yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Eşyanın gümrük kapıları dışından ülkeye sokulması durumunda belirlenen ceza üçte birinden yarısına kadar artırılır. Mahkeme tarafından hapis cezasının en alt sınırdan, adli para cezasının ise hapis cezasının gün sayısından fazla olacak miktarda tayin edilmesi halinde bu kararın gerekçesinin izah edilmesi gerekmektedir.
Aldatıcı işlem ve davranışlarda bulunmak suretiyle gümrük vergilerinde kısmen veya tamamen ödemeden kaçınma ile sigara, alkol veya tütünün ülkeye sokulması yoluyla suç işleyen kişi hakkında dört yıldan on yıla kadar hapis cezası ve yirmi bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.
Sigara ve alkol kaçakçılığı suçunda suç konusu eşyanın değerinin fahiş olması halinde verilecek olan ceza yarısından bir katına kadar artırılır.
Teşebbüs, bir suçun icra hareketlerine başlanmış olmasına rağmen failin iradesi dışında gerçekleşen durumlar sebebiyle suçun tamamlanamamasını ifade eder. Bir suça teşebbüs halinde faile verilecek cezada belli oranlarda indirime gidilmektedir. Sigara, alkol, tütün ve tütün mamulleri kaçakçılığı suçu bakımından teşebbüs hükümleri uygulama alanı bulmamaktadır. Bir diğer değişle kaçakçılık eylemi teşebbüs aşamasında kalmış olsa bile fail, suçu meydana getiren eylem tamamlanmış gibi cezalandırılacaktır.
Kaçak Sigara, Alkol Üretme, Satma, Taşıma, Veya Satın Alma Suçu
Sigara veya alkol kaçakçılığı suçunu iştirak etmeksizin, sigara, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin piyasada satılması, satışa sunulması, taşınması veya satın alınması durumunda suçun cezası üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası ve on bin güne kadar adli para cezasıdır.
Ambalajında bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan ya da taklit veya yanıltıcı bandrol, etiket, hologram, pul, damga ve benzeri işaret taşıyan sigara, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri ticari amaçla üreten, satışa sunan veya satan, bu özelliğini bilerek ve ticari amaçla satın alan kişi üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
Bandrol, Etiket, Hologram, Pul, Damga Vb. İşaretleri Taklit Etme Veya Kullanma
Sigara ve alkol piyasasının denetiminin sağlanması, kamu sağlığının korunabilmesi amacıyla ürün tespitini kolaylaştırmak adına bandrol, hologram gibi işaretler kullanılmaktadır. Bu işaretlerin taklit edilmesi kanunda ayrıca cezalandırılmaktadır. Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin taklitlerini imal eden veya ülkeye sokan kişiler ile bunları bilerek bulunduran, nakleden, satan ya da kullananlar 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası ve 20 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri; ilgili mevzuatta belirlenen şekilde temin etmesine rağmen belirlenen ürünlerde kullanmaksızın bedelli veya bedelsiz olarak yayanlar, bunları alma veya kullanma hakkı olmadığı halde sahte evrak veya dokümanlarla veya herhangi bir biçimde ilgili kurum ve kuruluşları yanıltarak temin edenler, bunları taklit veya tahrif ederek ya da konulduğu üründen kaldırarak, değiştirerek ya da her ne suretle olursa olsun tedarik ederek amacı dışında kullananlar 3 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
Örgütlü Kaçakçılık
“Örgüt” kavramı, Ortak bir amacı veya işi gerçekleştirmek için bir araya gelmiş kurumların veya kişilerin oluşturduğu birlik, teşekkül ve ya teşkilat’’ olarak tanımlamaktadır. Hukuki anlamda örgütlü suç ise, birbirleri ile sıkı ilişki içerisinde bulunan en az üç kişinin birlikte suç suç işlemesi ifade edilir.
Alkol ve sigara kaçakçılığı suçunun örgütlü bir şekilde, yani bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde faile verilecek ceza 2 katına kadar arttırılır.
Alkol ve sigara kaçakçılığı suçunun örgütlü bir şekilde olmadığı halde, 3 veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde suçun cezası 1/2 oranında arttırılır.
Sigara, Alkol Kaçakçılığı Suçunda Etkin Pişmanlık Hükümleri
Etkin pişmanlık, suçun tamamlanmasından sonra ortaya çıkan ve suçun zararlı veya tehlikeli etkilerini ortadan kaldırmak veya hafifletmek için aktif bir çaba içine girmesiyle cezayı azaltan veya azaltan bir ceza hukuku kurumudur. Sigara ve alkol kaçakçılığı suçunu işlemiş bir kişinin, resmi makamlar tarafından haber almadan önce, suçu meydana getiren icra hareketlerini, diğer failleri ve kaçak eşyaların saklanmakta olduğu yerleri yetkili merciine haber vermesi ile faillerin yakalanması veya kaçak eşyanın ele geçirilmesi sağlanırsa kişi cezalandırılmamaktadır. Resmi makamlar tarafından haber alındıktan sonra suçun tamamıyla ortaya çıkmasına hizmet veya yardım eden kişiye verilecek cezada üçte iki oranında indirime gidilir.
Sigara ve alkol kaçakçılığı suçlarından birini işlemiş olan bir kişi, etkin pişmanlık göstermek suretiyle, soruşturma evresinin devamı sürecinde suç konusu eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı miktarında parayı devlet hazinesine ödediği takdirde, hakkında hükmedilecek ceza yarı oranında indirilir.
Sigara Ve Alkol Kaçakçılığı Suçunda Zamanaşımı
Sigara ve alkol kaçakçılığı suçu şikayete tabi suçlar arasında bulunmamaktadır. Herhangi bir şekilde suçun işlendiği savcılık tarafından öğrenildiğinde soruşturma kendiliğinden başlatılmaktadır.
Sigara ve alkol kaçakçılığı suçunun soruşturulması için herhangi bir şikayet süresi belirlenmiş olmamasına rağmen, temel suçun dava zamanaşımı süresi sekiz yıldır, dolayısıyla suçun işlendiği tarihten itibaren sekiz yıllık süre içerisinde savcılığa bildirilmesi gerekmektedir. Aksi halde dava zamanaşımı süresi dolmuş olacağından suç ile ilgili soruşturma yapılamayacaktır.
Sigara ve alkol kaçakçılığı suçuna ilişkin yargılamayı yapmakla görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir.